Heysem ismi ünlü bilim insanı İbnü’l-Heysem’den gelmektedir. Kendisi bilinen ilk bilim adamı diye anılmaktadır çünkü Heysem’e kadar teoriler üzerinden bilim ilerliyorken, Heysem günümüzdeki bilmin temelini attı. Teori, gözlem ve deney birleştirerek öncü oldu.
OPTİK İLMİNİN ÖNDERİ: HEYSEM
İbnü’l-Heysem, Irak’ın Basra kentinde doğduğu, 1039’da Mısır’ın Kahire kentinde öldüğü düşünülmektedir. Batı’da Alhazen olarak tanınmaktadır. Basra, Bağdat, Dımaşk, Kahire’nin şahsi hayatında çok önemli yeri olduğu görülmektedir. Bu önem, o dönemde bu kentlerin ilmi bilgi açısından kültür yuvası olduğundandır. Bu bahsedilen kentlere, döneminde yapmış olduğu geziler sırasında edinmiş olduğu öğrenimler ona felsefe, mantık, fizik, matematik, astronomi, tıbbi bilgi açısından büyük tecrübeler katmıştır.
Matematik, astronomi ve fizik alanlarında ortaya atmış olduğu fikirler oldukça kıymetli bir yer edinmektedir. Işığın ne olduğu, ışığın nasıl yayıldığı, ışık kırılmalarının nasıl gerçekleştiği üzerine kafa yormuştur. Kendinden önceki Aristocu anlayışın dışında kendine has düşünceler ve kuram ortaya atmıştır. Özellikle yazmış olduğu Kitâbü’l-Menâzır adlı 7 ciltten oluşan kitabında doğrudan görme, yansımalar ve kırılmalar hakkında detaylı bilgiler vermiştir. Işın ışıklarının, doğrudan bir nesneden başka bir yere aynı doğru üzerinden gittiğini söylemiştir. Işığın doğrusal yayılımı, gölgelerin özellikleri, karanlık oda, gökkuşağı ve hâlenin oluşumu üzerine de ayrıca deneyler yapmıştır. Bu çalışmalar doğrultusunda, optik biliminin kurucusu hâline gelmiştir. Optik üzerine yapmış olduğu çalışmalar, kendinden sonraki bilim insanlarını da tesiri altında bırakmıştır.
